„Przy warsztacie. Miejsca pracy badaczek, działaczek, artystek”.

Własny pokój – postulat Virginii Woolf, jak się ma do naszych czasów? Zastanówmy się, jak wyglądają miejsca pracy kobiet, badaczek i artystek, które ten i inne postulaty dotyczące organizacji przestrzeni analizują w tekstach i obrazach. To zaskakujące – świat zmienił się tak bardzo, zyskałyśmy tak wiele wolności, a nadal osobne miejsce pracy, własne, odrębne, pozostaje często niespełnioną potrzebą. Jeśli już je mamy, kreujemy je na miarę własnych potrzeb, zgodnie z wewnętrznym rytmem i porządkiem. Bardzo często nasze biurka, warsztaty, pracownie stanowią, paradoksalnie, przestrzeń szczególnie intymną, osobistą, niemalże wewnętrzną. I dlatego mają potencjał emancypacyjny. Wyrażamy siebie nie przy toaletkach – wysławiamy siebie przez pracę.

Wystawa pt. Przy warsztacie. Miejsca pracy badaczek, działaczek i artystek pokazuje miejsca naszej zawodowej pracy: biurka, sekretarzyki, stoły kuchenne, stoliki nocne, stolnice i odpowiada na pytania: Jak je zdobyłyśmy i kiedy? Czy panuje na nich ład, czy twórczy nieład? Na czym zawieszamy wzrok, szukając inspiracji, zgubionej myśli, przerwanego wątku? Czy to miejsce w instytucji, czy w domu? Jakie są proporcje między przestrzenią wspólną a własną w domach ludzi wolnych zawodów? Czy cyfryzacja doprowadziła do wirtualizacji gabinetów i pracowni? Czy kobiety nauki mają dziś swoje gabinety, a artystki pracownie?.

Pomysł zrodził się w naszych głowach, kiedy jako kobiety dojrzałe weszłyśmy w posiadanie własnych biurek, pierwszych od czasów dzieciństwa. I kiedy zobaczyłyśmy gabinety swoich naszych kolegów. Okazało się, że choć pozornie szanse na rozwój mamy takie same, biurka i warsztaty kobiet to bardzo często miejsca wplątane w chaos życia domowego, rodzinnego. Albo z niego mozolnie wyodrębniane. Kiedy pomysł zakiełkował, założyłyśmy na facebooku grupę „Przy warsztacie. Miejsca pracy badaczek, działaczek, artystek”.. Idea wystawy pojawiła się już w pierwszych godzinach, a w ciągu kilku dni dołączyło do niej sto kilkadziesiąt kobiet! Wklejały zdjęcia biurek i pracowni, opisywały je w kilku zdaniach – z dumą i z czułością. Choć w życiu zawodowym często mamy ze sobą kontakt, dość oficjalny i skonwencjonalizowany, nagle objawiłyśmy się sobie nawzajem jako kobiety i dziewczyny. Powiedzenia „pisać na kolanie”, „pisać do szuflady” zyskały nowe, zaskakujące znaczenia.

Nasze warsztaty, ujęte w kadrze, ukazały się jako dzieła sztuki, obrazy do kontemplacji, pełne znaczeń, symboliczne. Porównania okazały się inspirujące i twórcze. Zaczęłyśmy szukać zdjęć wielkich kobiet – pisarek, myślicielek, teoretyczek, artystek – na których prezentowały swoje przestrzenie pracy. Po takich wirtualnych odwiedzinach, najczęściej przestrzeni mocno prywatnych, trudno trzymać dystans. Łatwiej budować bliskość. I wspólnotowość. Bardzo się od siebie różnimy, wybieramy różne modele funkcjonowania w świecie, wierzymy w różne sprawy. Ale nadal wzrusza i wzmacnia nas idea wspólnotowości. Dzielenie się obrazem przestrzeni tak osobistej, jak miejsce pracy, zaglądanie do warsztatów innych kobiet, także tę wspólnotowość buduje.

„Przy warsztacie. Miejsca pracy badaczek, działaczek, artystek”.

Zobacz również